Afvallen

Veel mensen in Nederland proberen af te vallen door gezonder te leven, door gezonder te eten of meer te bewegen. Vaak is dit positief, behalve als iemand al een gezond gewicht heeft of als je gewicht verliest zonder dat je dit wilt. De informatie in dit artikel gaat over afvallen als dit niet de bedoeling is.

Wanneer heb je last van afvallen, ofwel gewichtsverlies?

Afvallen terwijl dit niet de bedoeling is kan komen doordat je te weinig eet, ongezond eet of te veel beweegt. Het kan ook komen doordat je ziek bent. Soms is het onduidelijk waar het afvallen door komt.

Je lichaam gebruikt altijd energie om lichamelijke functies uit te voeren, zoals bewegen. Deze energie haalt je lichaam uit voedingsstoffen die in eten en drinken zitten. Als je meer energie binnenkrijgt dan dat je gebruikt, dan word je zwaarder. Als je meer energie verbruikt dan dat er binnenkomt, dan val je af. Als je niet minder bent gaan eten of meer bent gaan bewegen en je toch afvalt, kan het zijn dat je om andere redenen meer energie verbruikt. Bijvoorbeeld door een ziekte. Het kan ook zijn dat je ziek bent en dat voedsel niet meer goed wordt opgenomen of dat het moeilijk is om genoeg te eten. Bekende aandoeningen waarbij mensen afvallen zijn suikerziekte, COPD, hartklachten, chronische pijn, chronische ontstekingen, stress, alcohol- en drugsmisbruik, depressie, een snelle schildklierwerking, dementie en kanker.

Wat kun je zelf doen?

Probeer gezond en gevarieerd te eten. Kijk voor tips bijvoorbeeld naar de schijf van vijf van het Voedingscentrum. Ook is het belangrijk dat je genoeg eet. Als je niet weet of je genoeg eet kun je eens bijhouden wat je precies eet en drinkt. Er zijn verschillende apps (bijvoorbeeld Mijn Eetmeter van het Voedingscentrum) waarmee je kunt bijhouden hoeveel energie en voedingsstoffen je binnen krijgt. Ook kun je je huisarts vragen wat een gezond dieet is.

Probeer daarnaast te stoppen of te minderen met roken, drugs en alcohol. Het kan zijn dat je door deze middelen minder gezond eet of minder zin hebt in eten. Ook kunnen drugs voor meer energieverbruik zorgen.

Heb je medicijnen nodig?

Alleen als je gewicht verliest zonder dat dit de bedoeling is en dit door een bepaalde ziekte komt, zijn er medicijnen nodig. Hiervoor moet je eerst weten wat er aan de hand is. Soms is het nodig om extra energierijke voeding te gaan gebruiken om gewichtsverlies te voorkomen. Of dit nodig is, hangt af van jouw situatie. De huisarts of de diëtist zal dit met je bespreken.

Bel de huisarts:

• Als je binnen 1 maand 3 kg of meer afvalt zonder dat dit de bedoeling is.
• Als je langer dan 2 maanden afvalt zonder dat dit de bedoeling is.
• Als je afvalt terwijl je probeert aan te komen.
• Als je geen eetlust hebt, je ontlasting (poep) verandert of je andere lichamelijke klachten hebt.
• Als je denkt dat het afvallen komt door een ziekte die nog niet of niet genoeg wordt behandeld.
• Als je gewicht verliest en weet hoe dit komt (bijvoorbeeld door de griep), dan kun je afwachten of je daarna weer in gewicht aankomt. Het is voor iedereen verschillend wanneer je precies contact met de huisarts moet opnemen. Vaak is dit als je meer dan 5% van je gewicht verliest.

Bel ook met je arts bij twijfel, vragen of zorgen over je klacht. Ook als de klachten erger worden of veranderen kun je het beste contact met je huisarts opnemen.

Bronnen

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Quin medisch specialisten, medisch onderzoekers en met gebruik van publieke bronnen