Beenklachten

Wanneer heb je beenklachten?

Beenklachten komen veel voor. Meestal worden ze veroorzaakt door een probleem van de spieren en/of pezen. Bijvoorbeeld een peesontsteking (vaak na een herhaalde beweging zoals hardlopen) of een verrekking na een verkeerde beweging. Ook kun je door een val of botsing je been kneuzen of een bot breken. Soms voel je door een beklemming van een zenuw, pijn of tintelingen in het been, bijvoorbeeld bij een hernia. Tintelingen, pijn en een doof gevoel in de voeten en benen kunnen ook komen door schade aan de zenuwen zelf. Dit komt vaker voor bij ouderen en mensen met suikerziekte.  

Een beenklacht kan vervelend zijn, maar is meestal niet gevaarlijk. Heel soms kan het wel gevaarlijk zijn. In zeldzame gevallen kan een bloedstolsel een ader in het been verstoppen (een ader is een bloedvat dat het bloed uit het been terug naar het hart brengt). Dit noemen we een trombosebeen. Het been wordt dan dik en pijnlijk. Als het stolsel losschiet, kan het in een long terecht komen (longembolie). 

Ook kunnen slagaderen in het been langzaam verstopt raken (een slagader is een bloedvat dat het bloed van het hart naar het been brengt). Je krijgt dan bijvoorbeeld na een stuk lopen pijn in de kuiten. Dit noemen we etalagebenen. Als een slagader plotseling afgesloten raakt, wordt het been erg pijnlijk, bleek en koud. Bij een trombosebeen en (acute) slagaderverstopping moet zo snel mogelijk een arts worden ingeschakeld.  

Bel 112 als er sprake is van beenklachten waarbij: 

•  Je plotseling minder of geen gevoel in het been hebt of je het been niet meer kunt gebruiken, zeker als dit samen gaat met een scheef gezicht, moeite met praten of een armklacht aan dezelfde zijde: dit kan een teken van een beroerte zijn. 

Wat kun je zelf doen? 

• Koelen 

Heb je je been gestoten en is het dik? Dan kun je de pijnlijke plek de eerste 24 uur koelen. Pak iets uit de vriezer (bijvoorbeeld ijsblokjes, een zak erwten of een koelpack) en houd dit, gewikkeld in een theedoek, tegen de pijnlijke plek. Doe dit maximaal 20 minuten achter elkaar en stop daarna minstens 40 minuten met koelen. Dit kun je een aantal keren herhalen. Zorg ook dat je het been hoog legt, bijvoorbeeld door er in bed of op de bank een kussen onder te leggen. 

• Rusten 

Zijn de klachten door een bepaalde activiteit (bijvoorbeeld hardlopen) ontstaan? Stop dan even met deze activiteit. Merk je dat de klachten zijn afgenomen? Bouw de activiteit dan weer rustig op. Het is belangrijk dat je het been wel gewoon blijft bewegen. Doe dit rustig en luister naar je lichaam. 

Heb je medicijnen nodig? 

In de meeste gevallen is medicatie niet nodig.  

Bij erge pijn kun je paracetamol innemen. Houd de dosering aan die op de verpakking staat. Pijnstilling zorgt er vaak voor dat de pijn beter te verdragen is, waardoor bewegen makkelijker gaat.  

Als je andere pijnstillers wilt gebruiken (bijvoorbeeld NSAID’s zoals ibuprofen), overleg hierover dan altijd eerst met je huisarts. 

Bij minder vaak voorkomende oorzaken van beenklachten is wel medicatie nodig. Let daarom goed op de hieronder beschreven signalen. Het kan zijn dat je andere medicatie nodig hebt.  

Bel de huisarts als je naast beenklachten deze klachten of situaties hebt:  

• De pijn neemt niet af na enkele weken.  
• De pijn wordt erger.
• Koorts (gemeten lichaamstemperatuur van 38 graden of hoger) of rillingen. 
• Het been wordt dik, glanzend en/of rood. 
• Tintelingen, minder gevoel of minder kracht in het been. 
• Hevige pijn en/of zwelling of je been lijkt een andere vorm te hebben na een val of botsing. 
• Je kunt het been niet goed meer gebruiken.  
• Pijn in de kuit(en) na een stuk lopen, die minder wordt na rust (etalagebenen). 
• Last van benauwdheid, pijn op de borst of pijn die samengaat met de ademhaling (naast een pijnlijk of dik been). 
• Twee dikke/opgezwollen benen. 

Bel direct de huisarts als je naast beenklachten deze klachten of situaties hebt: 

•  Je hebt moeite met plassen of poepen of je hebt er geen controle over (incontinentie) en/of je hebt geen gevoel rond je geslachtsdelen en/of de anus.  
• Je hebt een pijnlijk, bleek en koud been dat doof aan kan voelen.  

Bel 112 als er sprake is van beenklachten waarbij: 

•  Je plotseling minder of geen gevoel in het been hebt of je het been niet meer kunt gebruiken, zeker als dit samen gaat met een scheef gezicht, moeite met praten of een armklacht aan dezelfde zijde: dit kan een teken van een beroerte zijn. 

Bel ook met je arts bij twijfel, vragen of zorgen over je klacht. Ook als de klachten erger worden of veranderen, kun je het beste contact met je huisarts opnemen. 

Bronnen 

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Quin medisch specialisten, medisch onderzoekers en met gebruik van publieke bronnen.