Buikpijn of buikklachten

Let op: deze klacht kan ook komen door het coronavirus. Als je last hebt van deze klacht, doe ook de symptoomcheck voor het coronavirus.

Wanneer heb je buikpijn of buikklachten?

Buikklachten komen vaak voor. Deze klachten gaan vaak vanzelf over na een paar dagen. Als je bijvoorbeeld te veel of te snel hebt gegeten, kun je last krijgen van je maag of van maagzuur. Gasvormend voedsel (zoals uien, bonen en suikerrijk fruit) kan een opgeblazen gevoel geven en ervoor zorgen dat je winden moet laten.  

Als je plotseling buikpijn krijgt met diarree en overgeven, is het vaak een infectie die veroorzaakt wordt door een virus (buikgriep), bacterie of parasiet. Je kunt deze infectie oplopen van iemand die ziek is of van besmet voedsel (voedselvergiftiging). Dit komt vaker voor tijdens verre reizen (reizigersdiarree). Mensen met het prikkelbaredarmsyndroom kunnen deze klachten krijgen zonder dat er een infectie is.  

Andere veel voorkomende oorzaken van buikpijn zijn verstopping (niet kunnen poepen, obstipatie), blaasontsteking, stress en ongesteldheid (menstruatie).  

Buikklachten die een ernstige oorzaak hebben, komen gelukkig veel minder vaak voor. Deze geven vaak langdurige, terugkerende, toenemende of heftige klachten. Het gaat dan bijvoorbeeld om ziekten als blindedarmontsteking (appendicitis), voedselovergevoeligheid, galstenen of galblaasontsteking, nierbekkeninfectie, nierstenen, chronische darmontsteking, vaatproblemen of kanker.   

Wat kun je zelf doen? 

• Je voeding aanpassen. 

Bij buikklachten kan voeding een rol spelen. Bij verstopping is het belangrijk vezelrijk te eten; vezels zitten bijvoorbeeld in volkorenbrood, zilvervliesrijst, fruit en groente. Vermijd bij maagzuur koffie, alcohol, pittig en vet eten. Probeer altijd rustig te eten en goed te kauwen. 

Als je merkt dat bepaalde voedingssoorten buikklachten geven, vermijd deze dan. Met name uien, bonen, prei en koolsoorten kunnen gasvorming veroorzaken.  

• Voldoende drinken. 

Het is belangrijk 1,5 tot 2 liter vocht per dag te drinken. Bij verstopping en blaasontsteking kan goed drinken ervoor zorgen dat je klachten minder worden. Bij diarree en overgeven is het belangrijk dat je niet uitdroogt. Zorg dan dus dat je vaak kleine beetjes drinkt. Bij hevige klachten kun je ORS (een oplospoeder van zouten en suiker) gebruiken om uitdroging te voorkomen. Dit kun je kopen bij apotheek of drogist.  

• Stoppen met roken. 

Roken is slecht voor de gezondheid. Zo kan roken bijvoorbeeld maagklachten veroorzaken. Het is dus belangrijk om te stoppen met roken. 

• Voldoende ontspanning en lichaamsbeweging. 

Lichaamsbeweging zorgt voor een goede stoelgang. Zeker als je last van verstopping hebt, is het goed om erop te letten dat je voldoende beweegt. Lichaamsbeweging helpt ook goed tegen stress. Zorg daarnaast voor voldoende ontspanning in je leven. Stress kan namelijk ook buikpijn geven. 

• Een gezond gewicht. 

Een gezond gewicht is belangrijk voor je gezondheid. Bij overgewicht heb je bijvoorbeeld meer kans op maagklachten. Door af te vallen kunnen je klachten minder worden. 

• Goede hygiëne. 

Was je handen na ieder toiletbezoek en voor het (bereiden van) eten. Zo voorkom je dat je een infectie oploopt zoals buikgriep. Ook voorkom je zo dat je anderen besmet als je zelf een buikgriep hebt. 

Heb je medicijnen nodig? 

In de meeste gevallen gaan buikklachten binnen enkele dagen tot een week vanzelf over. Bij erge pijn kun je paracetamol innemen. Houd de dosering aan die op de verpakking staat. Als je leverschade hebt, overleg dan met je arts of apotheker over pijnstilling. 

Sommige buikklachten kunnen worden verergerd door ontstekingsremmende pijnstillers (NSAID’s) als ibuprofen, naproxen, aspirine en diclofenac. Overleg daarom altijd eerst met je huisarts als je overweegt een ontstekingsremmende pijnstiller te nemen. 

Buikklachten kunnen veel verschillende oorzaken hebben. Bij minder vaak voorkomende oorzaken van buikklachten kan andere medicatie nodig zijn. Let daarom goed op de hieronder beschreven signalen om te weten of je contact moet opnemen met een arts.  

Bel direct de huisarts bij buikklachten samen met: 

• Druk boven in de buik, druk op de borst, benauwdheid, zweten, het gevoel flauw te vallen of ernstige moeheid.  
• Bloed in de ontlasting of zwarte, kleverige ontlasting. 
• Niet meer kunnen plassen. 
• Zwangerschap. 
• Bloedbraken. 
• Koude rillingen. 
• Heftige pijn.  
• Gele verkleuring van de huid en/of ogen. 
• Het niet kunnen indrukken van je buik vanwege pijn. 

Bel ook de huisarts als je naast buikpijn of buikklachten deze klachten of aandoeningen hebt:  

• Koorts (gemeten lichaamstemperatuur van 38 graden of hoger). 
• Gewichtsverlies. 
• Verminderde eetlust. 
• Eten dat niet goed zakt en blijft haken in de slokdarm. 
• Een bolle, opgezette buik. 
• Klachten met plassen, waaronder pijn, vaak kleine beetjes plassen en bloed in de urine. 
• Minder plassen. 
• Pijn in de flanken. 
• Risico op een seksueel overdraagbare aandoening. 
• Klachten die niet overgaan na een paar dagen. 
• Aanhoudend braken of diarree, zeker als je suikerziekte, nierproblemen of hartfalen hebt. 
• Een verminderde weerstand, bijvoorbeeld door prednison, chemotherapie, suikerziekte of een immuunstoornis. 

Bel ook met je arts bij twijfel, vragen of zorgen over je klacht. Ook als de klachten erger worden of veranderen, kun je het beste contact met je huisarts opnemen. 

Bronnen 

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Quin medisch specialisten, medisch onderzoekers en met gebruik van publieke bronnen.