Hartfalen

Wanneer heb je hartfalen?  

Het hart is een spier die bloed door het lichaam pompt. Bij hartfalen gaat dat minder goed. Dat kan komen doordat de hartspier minder goed knijpt, of doordat de hartspier zich niet goed ontspant.  

Meestal nemen bij hartfalen de klachten langzaam toe; ze kunnen ook de ene dag erger zijn dan de andere. Je merkt bijvoorbeeld dat je sneller moe of kortademig wordt als je je inspant. Ook kun je kortademig worden als je plat ligt. Je houdt meer vocht vast, dat merk je bijvoorbeeld aan dat je meer weegt en aan dikke voeten/enkels. Worden de klachten erger, dan heb je ook klachten als je je niet inspant.  

Hartfalen komt doordat de hartspier minder bloed krijgt (bijvoorbeeld door ouderdom) of beschadigd is (bijvoorbeeld door een hartinfarct). Ook een langdurige hoge bloeddruk of een hartklep die niet goed werkt, kan hartfalen veroorzaken.  

Hartfalen is een serieuze aandoening die zo snel mogelijk behandeld moet worden. Want met een goede behandeling kun je ergere klachten voorkomen. Naast het innemen van medicijnen kun je ook veel zelf doen. 

Wat kun je zelf doen? 

Naast medicijnen krijg je bij hartfalen ook adviezen voor een gezonde leefstijl. Je kunt namelijk zelf veel doen om je hart in optimale conditie te houden. Houd je aan de persoonlijke adviezen die je van je arts krijgt. In het algemeen gelden de volgende adviezen. 

• Bewust en gezond eten en drinken. 

Eet en drink bewust en zo gezond mogelijk. Zorg dat je weinig zout en ongezonde vetten binnenkrijgt. Meervoudig onverzadigde vetten zijn juist wel goed. Deze zitten onder andere in vette vis. Je moet ook letten op hoeveel je drinkt op een dag. Houd dit bij door het op te schrijven. Alcohol drinken wordt altijd afgeraden: het kan de klachten verergeren.  

• Stoppen met roken. 

Roken is slecht voor de doorbloeding, ook van de hartspier. Bij hartfalen werkt die spier minder goed. Goed zorgen voor die spier betekent stoppen met roken. 

• Voldoende bewegen. 

Werk aan je conditie door zoveel te bewegen als voor jou mogelijk is. Doe dit met beleid, altijd in overleg met je arts.  

• Op je gewicht letten. 

Met een gezond gewicht ontlast je je hartspier. Door je gewicht elke dag op een vast moment te meten, kun je bijhouden of je vocht vasthoudt. Dat kan zo zijn als je in 3 dagen meer dan 2 kilo aankomt, terwijl je normaal eet.  

• Naar je lijf luisteren. 

Forceer niets, luister goed naar je lichaam. De meeste activiteiten kun je gewoon doen, op geleide van je lijf en klachten. Je arts zal je hierover adviseren. Heb je klachten, overleg dan altijd met je arts of autorijden, vliegen en zware inspanning verantwoord zijn. 

Heb je medicijnen nodig?  

Ja, hartfalen moet vrijwel altijd behandeld worden. Hoe eerder je erbij bent, hoe beter.  

Er wordt goed gekeken naar de mogelijke oorzaak. Soms kan die worden behandeld en weggenomen. Bij hartfalen krijg je medicijnen die de pompfunctie versterken en de doorbloeding van de hartspier verbeteren. Welk medicijn je krijgt, hangt af van jouw situatie. Soms is het een combinatie van medicijnen. Het is belangrijk dat je de medicijnen trouw inneemt, volgens het voorschrift. Heb je hartfalen, dan blijf je onder medische controle. 

Bel de huisarts als je hartfalen hebt en deze klachten of veranderingen opmerkt:  

• Je komt meer dan 2 kilo aan in 3 dagen tijd. 
• Je voeten/enkels worden dikker. 
• Je bent sneller vermoeid als je je inspant. 
• Je bent sneller benauwd, als je je inspant of als je plat ligt. 
• Je moet ’s nachts vaker het bed uit om te plassen. 
• Je bent ziek met overgeven en/of diarree. 
• Je zweet veel, bijvoorbeeld doordat je koorts hebt of doordat het erg warm weer is. 

Bel ook met je arts bij twijfel, vragen of zorgen over je klacht. Ook als de klachten erger worden of veranderen, kun je het beste contact met je huisarts opnemen. 

Bronnen 

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Quin medisch specialisten, medisch onderzoekers en met gebruik van publieke bronnen.