Huidklachten

Wanneer heb je huidklachten? 

De huid is een groot orgaan dat ons beschermt tegen invloeden van buitenaf. De huid is opgebouwd uit verschillende lagen. De buitenste laag wordt de opperhuid genoemd (epidermis). Deze beschermt onder andere tegen uitdroging, zonlicht en chemische stoffen. Dit komt vooral door een laagje van vet (talg) en dode huidcellen. De middelste laag wordt ook wel de lederhuid genoemd (dermis). Hierin liggen kleine bloedvaatjes, zenuwvezels en talg- en zweetkliertjes. Deze laag is erg belangrijk in het regelen van de lichaamstemperatuur. Daaronder ligt onderhuids bindweefsel (subcutis). Dit bevat vet en is daardoor een isolerende laag.  

In de drie lagen van de huid kan er weleens iets misgaan. Huidklachten komen bij iedereen voor. Er bestaan meer dan 3000 verschillende soorten huidaandoeningen. Iedere huidaandoening geeft een combinatie van klachten. Veel voorkomende klachten zijn jeuk, pijn, irritatie, droogte en roodheid van de huid. Daarnaast kun je ook huiduitslag hebben in de vorm van blaasjes, pukkels, puisten of schilfers. Er kunnen ook lokale zwellingen van de huid voorkomen. Deze kunnen goedaardig of kwaadaardig zijn. Huidaandoeningen kunnen erfelijk bepaald zijn. Soms worden ze veroorzaakt of verergerd door invloeden van buitenaf, zoals bij een allergie. Ze kunnen ook besmettelijk zijn. De meest voorkomende huidklachten lichten we hier kort toe.  

Jeuk 

Jeuk is een heel vervelende klacht die ontstaat doordat er zenuwuiteinden in de huid geprikkeld worden. Er zijn veel huidaandoeningen die samengaan met jeuk, bijvoorbeeld galbulten, eczeem, schurft, allergie of een insectenbeet. Ook sommige geneesmiddelen en aandoeningen, zoals ernstige bloedarmoede, kunnen gaan gepaard met jeuk. In veel gevallen wordt er geen oorzaak gevonden voor de jeuk.  

Roodheid 

Roodheid van de huid kan op één plek voorkomen of verspreid over het hele lichaam. De roodheid kan veel verschillende oorzaken hebben. Bijvoorbeeld infecties zoals wondroos of rode hond. Ook ontstekingen zoals eczeem of psoriasis en gebruik van bepaalde medicijnen kunnen roodheid van de huid veroorzaken.  

Pijn  

Ook een pijnlijke huid kan voorkomen bij huidaandoeningen. Pijn kan een teken zijn van ontsteking van de huid, zoals bij eczeem en psoriasis. Pijn kan ook optreden bij huidaandoeningen door een infectie, zoals gordelroos of wondroos. Pijn kan verder komen door het openkrabben van de huid.  

Irritatie 

De huid kan geprikkeld raken. Bijvoorbeeld door uitdroging of irriterende stoffen waarmee je in contact komt. Meestal kan de huid zichzelf goed herstellen. Bij langdurige blootstelling aan deze stoffen kan de huid dik en rood worden en gaan jeuken. Er kan dan sprake zijn van contacteczeem. Voorbeelden van irriterende stoffen zijn schoonmaakmiddelen, cosmetica en stoffen als terpentine. Bij een sterk agressieve stof kan er ook meteen een reactie optreden, met roodheid, zwelling, pijn en blaasjes. Deze klachten komen voor op plekken waar de huid dun is, zoals de oogleden en de handrug.  

Droge huid 

Een droge huid kan ontstaan door droge lucht, te warm of te vaak wassen of douchen en gebruik van teveel zeep. Ook ouderdom en erfelijke aanleg kunnen een rol spelen. Daarnaast zijn er bepaalde geneesmiddelen die een droge huid kunnen veroorzaken. Een droge huid kan ruw aanvoelen, jeuken en schilferen.  

Zwellingen van de huid 

Er bestaan veel verschillende soorten zwellingen van de huid. In sommige gevallen zwelt de huid doordat er een ontstekingsreactie is. Vaak gaat dit gepaard met pijn en/of roodheid. In andere gevallen zijn er lokale zwellingen of uitstulpingen, die veel verschillende oorzaken kunnen hebben. Bekende en veel voorkomende oorzaken van lokale zwellingen van de huid zijn moedervlekken, ouderdomswratten, vetbulten en talgkliercystes. Ook een kwaadaardige zwelling van de huid kan voorkomen. Dit noemen we huidkanker.   

Wat kun je zelf doen? 

• Huid goed verzorgen en uitdroging voorkomen. 

 Vermijd te vaak of te warm douchen. Gebruik een milde zeep. Gebruik eventueel vette crème of lotion na het douchen, bij voorkeur zonder parfum. Bijvoorbeeld cetomacrogolcrème, dit kun je bij de drogist of apotheek kopen zonder recept.  

• Niet krabben. 

Vermijd krabben bij ernstige jeuk. Hiermee kun je meer schade aanrichten en de klachten in stand houden. In plaats daarvan kun je voorzichtig wrijven of knijpen. Bij jeuk kun je bij de drogist of apotheek mentholgel of -crème kopen. Ook koelzalf en zinkoxidelotion kunnen jeuk tegengaan. Vermijd het uitknijpen van puistjes en pukkels. Hierdoor loop je risico om een geïnfecteerd wondje te maken. Ook kunnen er littekens ontstaan.  

• Irriterende stoffen niet gebruiken. 

Probeer de stoffen waarvan bekend is dat ze irritatie van je huid veroorzaken, niet te gebruiken. Als je toch hiermee in contact moet komen, bescherm dan je handen, bijvoorbeeld door handschoenen te dragen. Draag dan wel handschoenen met een katoenen binnenkant. Rubberen handschoenen kunnen ook irritatie van de handen geven. Vermijd overmatig gebruik van afsluitende cosmetica. Hierdoor kunnen huidaandoeningen zoals acne verergeren.  

• De huid beschermen tegen de zon. 

Vermijd overmatige blootstelling aan zonlicht en bescherm de huid met zonnebrandcrème met een minimale beschermingsfactor van 30.  

Heb je medicijnen nodig? 

Of je huidklachten behandeld moeten worden, hangt af van de oorzaak. Bij jeuk kunnen vette crèmes helpen, als de jeuk veroorzaakt wordt door een droge huid. In andere gevallen kan een antihistaminicum helpen. Als de jeuk door eczeem komt, kunnen ontstekingsremmende crèmes (corticosteroïdencrèmes) werken. Heb je hinderlijke huidklachten of huidklachten die niet vanzelf overgaan, neem dan contact op met je huisarts om te overleggen of er medicijnen nodig zijn.  

Bel je huisarts als je huidklachten hebt met deze klachten: 

• Heftige jeuk, eventueel in combinatie met andere klachten. 
• Jeuk, terwijl je zwanger bent. 
• Klachten die zijn ontstaan na het nemen van nieuwe medicatie. 
• Klachten die niet vanzelf overgaan. 
• Zo veel last dat het je dagelijkse leven beïnvloedt.  

Bel ook met je arts bij twijfel, vragen of zorgen over je klacht. Ook als de klachten erger worden of veranderen, kun je het beste contact met je huisarts opnemen. 

Bronnen 

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Quin medisch specialisten, medisch onderzoekers en met gebruik van publieke bronnen.