Neurologische klachten, klachten van de zenuwbanen
Wanneer heb je neurologische klachten?
Ons lichaam wordt aangestuurd door de hersenen. De hersenen communiceren met de rest van het lichaam door elektrische signalen te sturen en te ontvangen, dit gebeurt via de zenuwen. Er zijn zenuwen die gevoel waarnemen en zenuwen die helpen bij de bewegingen die je maakt. Bij neurologische uitval werken bepaalde zenuw- of hersenfuncties niet meer goed en ontstaan er stoornissen. Bij storingen in het gevoel kan een deel van de huid doof aanvoelen of kun je tintelingen voelen. Bij storingen in het aansturen van de spieren kun je één of meer lichaamsdelen niet of minder goed bewegen. Het kan zorgen dat je niet meer kunt praten of zien. Neurologische uitval kan verschillende oorzaken hebben. Het kan komen door problemen in de hersenen of door problemen in de zenuwen. Er kan ook neurologische uitval zijn zonder dat er een probleem in de hersenen of zenuwen zit. De verschillende oorzaken lopen uiteen van ongevaarlijke oorzaken tot ernstige oorzaken waarbij medische behandeling nodig is.
Problemen in de hersenen
Bij migraine (hoofdpijn) kun je neurologische uitval hebben, zoals een probleem met zien doordat er een vlek of een flikkering in het beeld zit, of door een doof gevoel of verlies van kracht aan één kant van het lijf. Migraine komt vaak weer terug waardoor je de klachten kunt herkennen. Epilepsie, een hersentumor of hersenschade door een ongeluk kunnen ook leiden tot neurologische uitval.
Een van de belangrijkste oorzaken van neurologische uitval is een beroerte. Een beroerte is een verzamelnaam voor TIA’s, hersenbloedingen en herseninfarcten. Meestal krijg je hierbij plotseling aan één kant van je lichaam verschillende klachten:
- Een hangende mondhoek
- Verward praten of praten met dubbele tong
- Krachtsverlies of verlamming van een arm en/of been
- Een doof gevoel of tintelingen
- Dubbelzien
- Moeite met slikken
- Uitval van (een deel van) het zicht
- Draaiduizeligheid en evenwichtsproblemen
Bij een beroerte is het belangrijk om meteen in te grijpen. Dat maakt de kans op beter worden groter. Bij een TIA gaan de klachten binnen 24 uur over, bij een beroerte niet.
Problemen in de zenuwen
Schade aan de zenuwen kan ervoor zorgen dat je gevoel of spieren gedeeltelijk uitvallen. Dit kan komen door een ongeluk, een ontsteking (bijvoorbeeld door gordelroos of de ziekte van Lyme), of door druk op de zenuw (bijvoorbeeld bij een hernia). Ook een auto-immuunaandoening (waarbij je eigen afweersysteem je lichaam aanvalt) kan neurologische uitval geven. Dit is bijvoorbeeld zo bij multiple sclerose (MS). Als je aan één kant van je gezicht een hangende mondhoek hebt met een oog dat niet dicht kan, kan er een probleem zijn met de zenuw die de spieren van je gezicht bestuurt. Dit heet een aangezichtsverlamming.
Andere oorzaak
Bij problemen in je evenwichtsorgaan kun je draaiduizelig zijn, problemen hebben met lopen en soms misselijk zijn en overgeven. Dit lijkt vaak op een beroerte, maar is geen ernstige oorzaak en gaat vanzelf weer over. Bij niet meer kunnen zien als je hoofdpijn en kaakpijn hebt, kan er een bloedvat bij je slaap ontstoken zijn. Dit heet arteriitis temporalis. Als je diabetes (suikerziekte) hebt, kan een te lage bloedsuiker ook tot uitvalsverschijnselen leiden. Soms kan het uitvallen van spieren, gevoel of spraak ontstaan, zonder dat er iets mis is in de hersenen of zenuwen. Dit worden functionele neurologische klachten genoemd. Vaak heeft dit te maken met stress. De klachten zijn niet ernstig en er zijn geen medicijnen nodig, ze worden in de loop van de tijd beter.
Heb je medicijnen nodig?
Of je medicijnen nodig hebt, ligt aan de reden van de neurologische uitval. Als je een beroerte hebt, is een directe behandeling in het ziekenhuis nodig. Als je een herseninfarct hebt, kan het zijn dat je in het ziekenhuis een sterke bloedverdunner krijgt. Daarna moet je voor de rest van je leven een bloedverdunner slikken. Vaak krijg je een cholesterolverlager en krijg je eventueel ook medicijnen om je bloeddruk te verlagen. Bij een aantal andere oorzaken zoals multipele sclerose, arteriitis temporalis, een hersentumor, epilepsie, aangezichtsverlamming en de ziekte van Lyme is er een specifieke behandeling nodig. Je arts zal je hier meer over vertellen. Bij migraine kan de aanval behandeld worden om de hoofdpijn te verminderen. Een hernia wordt vaak behandeld met pijnstilling en fysiotherapie, soms is een operatie nodig.
Bij uitvalsverschijnselen:
- Bel direct 112 of de spoedlijn van je huisarts bij plotseling een hangende mondhoek, krachtsverlies of verlamming van een arm en/of been, verward praten of praten met dubbele tong, dubbelzien, uitval van (een deel van) het zicht of draaiduizeligheid.
- Bel direct je huisarts als je uitvalsverschijnselen hebt die inmiddels weer over zijn.
- Bel ook je huisarts als je uitvalsverschijnselen hebt die langzaam ontstaan of als je twijfelt of je uitvalsverschijnselen hebt.
Bel ook met je arts bij twijfel, vragen of zorgen over je klacht. Ook als de klachten erger worden of veranderen, kun je het beste contact met je huisarts opnemen.
Bronnen
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Quin medisch specialisten, medisch onderzoekers en met gebruik van publieke bronnen.