Oogklachten of beschadigingen aan het oog

Let op: deze klacht kan ook komen door het coronavirus. Als je last hebt van deze klacht, doe ook de symptoomcheck voor het coronavirus.

Wanneer heb je een beschadiging aan je oog?

Je kunt op verschillende manieren je oog beschadigen. Je kunt een?oogkneuzing krijgen door?bijvoorbeeld een?klap op je oog?door een bal of vuist. Maar er kan ook een splinter, vuiltje of bijtende stof in je oog komen. Ook kun je een?beschadiging?aan je oog krijgen door fel licht.?

Een?beschadiging?aan?het?oog wordt ook wel oogtrauma genoemd?en kan ernstig zijn. De klachten kunnen onder andere zijn een branderig gevoel, pijn, een rood oog, tranen?en minder goed zien.??

Oogkneuzing.

Een oogkneuzing kan?komen door?een klap met bijvoorbeeld een vinger, vuist of elleboog tijdens?het?sporten of vechten. Het kan ook komen door?een bal of een vuurpijl in je oog, of tijdens een val met je oog op een tafelpunt.?

Een oogkneuzing?is soms ernstig. Dit hangt af van hoe de oogkneuzing is ontstaan. Als een klein voorwerp zoals een golfbal of een pen je oog raakt, kan het oog makkelijk beschadigd raken. Grote voorwerpen zoals een voetbal worden tegengehouden door de oogkas. Dan is er een kleinere kans op een beschadiging van het oog.?

Klachten die je kunt krijgen na een klap op je oog kunnen zijn een blauw oog?en?een pijnlijk/gevoelig of tranend rood oog. Als?het oog hierbij?ernstig?gekneusd?is kun je klachten krijgen met kijken, bijvoorbeeld minder goed, wazig of dubbel zien.?Ook kan je pupil door de klap van vorm veranderen. Dit zijn redenen om?direct contact op te nemen met je huisarts.?

Vuiltje of splinter in het oog.

Soms heb je het gevoel dat er iets in je oog zit. Dit kan een brandend, zeurend of schurend gevoel?geven.?Het kan zijn dat je gemerkt heb dat er iets in je oog kwam, bijvoorbeeld tijdens het fietsen, wandelen, hout zagen of metaal slijpen. Vaak krijg je meteen klachten van?een gevoelig/pijnlijk,?rood en tranend rood oog. Maar het kan ook zo zijn dat je pas 1?dag?of een paar?dagen?later?deze klachten?opmerkt.?Een vuiltje in het oog kan meestal geen kwaad?en kan ook vanzelf weggaan?door tranen. Een splinter (van?ijzer,?metaal of hout)?kan wel?ernstiger zijn?en het hoornvlies?(het doorzichtige buitenste laagje van de oogbol)?beschadigen.?

Bijtende stof in het oog.

Het kan ook gebeuren dat je?een bijtende stof in?je oog krijgt.?Dat is?een chemisch middel,?zoals?een?schoonmaakmiddel. Maar ook middelen die in de bouw, een apotheek of chemische fabriek worden gebruikt?kunnen bijtend zijn.?Het kan gaan om een?vloeistof,?een poeder of een gas.?Als je een chemisch middel in je oog hebt gekregen,?kun je klachten krijgen?als?een brandend oog, pijn, een rood oog en tranen. De ernst van de klachten?hangt??af van?welke?bijtende stof in je oog is gekomen. Sommige stoffen zoals shampoo, haarspray of chloorwater geven meestal lichte klachten. Maar er zijn ook stoffen zoals bleekmiddel, ammonia of sterke zuren (zoutzuur, salpeterzuur, zwavel) die heel?ernstige klachten kunnen geven. Deze stoffen kunnen?je oog beschadigen,?waardoor je blijvend minder goed kunt zien.

Oogbeschadiging?door fel licht.

Door fel licht kun je een oogbeschadiging?krijgen.?Bijvoorbeeld door?langdurig fel zonlicht op je ogen,?als je geen zonnebril draagt. Als de oogverwonding wordt veroorzaakt door weerkaatsend licht op sneeuw noemen we?het sneeuwblindheid?en?we noemen het lasogen als het komt door lassen zonder lasbril. Je kunt ook een oogbeschadiging?van fel licht krijgen door?onder de?zonnebank?te gaan?zonder beschermende bril.?Maar ook door?weerkaatsend licht op het water tijdens watersport.?

Door het felle licht kan je hoornvlies (het doorzichtige?buitenste?laagje?van de oogbol) beschadigd raken. Hierdoor kun je?klachten krijgen?zoals?rode ogen, prikkende of brandende ogen, tranen?en je kan vaak niet tegen licht in je ogen.?Meestal beginnen de klachten binnen 1 dag nadat je in het felle licht gekeken hebt. De?klachten?gaan?vanzelf weer weg binnen 1 tot 2?dagen. Een oogverwonding door fel licht kan meestal geen kwaad.

Wat kun je zelf doen?

• Bij een oogkneuzing.

Als je een klap tegen je oog hebt gehad,?kan het helpen om je oog?te koelen met een koud oogkompres. Dit kun je het beste doen door een schoon washandje onder de koude kraan te houden en?dit?op je oog te leggen. Houd?je oog dicht. Laat het washandje een paar minuten liggen. Je kunt ook met ijs koelen, maar pas op voor bevriezing: leg ijs nooit direct op je oog, doe er altijd een schone theedoek of een washandje tussen.?

Draag bij het afsteken van vuurwerk altijd een beschermende vuurwerkbril, om te voorkomen dat er iets in je oog komt.

• Bij een vuiltje of splinter.

Soms kun je het vuiltje?of de splinter?zien zitten. Als het vuiltje?of splinter?op het oogwit of onder het ooglid zit,?kun je proberen dit weg te vegen met een nat wattenstaafje. Als dat niet lukt,?kun je ook proberen het vuiltje eruit te spoelen.?Houd je?hoofd onder de kraan en?laat?de straal voorzichtig langs het oog lopen. Houd?hierbij?je?oog met duim en wijsvinger open. Als het niet lukt, neem dan contact op met de huisarts. Probeer?niet?met een pincet of een ander scherp voorwerp het vuiltje?weg?te halen. Hiermee kun je je oog beschadigen.

Als er een vuiltje op de?iris (het?gekleurde deel?van het oog) of voor de pupil (zwarte rondje) zit, neem dan contact op met de huisarts. Wrijf niet in je oog en probeer niet zelf het vuiltje of de splinter te verwijderen.

Het is belangrijk om bij het klussen een veiligheidsbril te dragen.?

• Bij een bijtende stof.

Als je een bijtende stof in je oog hebt gekregen is het belangrijk om je oog direct te spoelen met lauwwarm?water. Doe dit minstens 10 minuten. Er zijn verschillende manieren om je oog te spoelen:?

• Houd je hoofd onder de kraan en houd je oog open met je duim en wijsvinger. Laat het water?langs?je oog stromen.?
• Neem een flesje met water of vul een schone fles met lauw water en giet deze leeg over je oog.?Herhaal dit?gedurende 10 minuten.?
• Vul de wastafel of een emmer met water en houd je hoofd hierin. Houd hierbij je oog open met je duim en wijsvinger. Beweeg je hoofd?rustig?heen en weer door het water.
• Bij?fel licht.

Probeer een oogbeschadiging door fel licht te voorkomen door je ogen te beschermen met een zonnebril. Zeker als je lange tijd aan zonlicht wordt blootgesteld zoals bij wintersport of watersport. Ook tijdens het lassen moet je je ogen beschermen, met een speciale lasbril.

Als je toch een oogbeschadiging hebt opgelopen door fel licht,?is het belangrijk dat je niet in je ogen wrijft.?Zet?meteen?een zonnebril?op. Hiermee voorkom je extra irritatie. Ook kun je?je oog?met een oogverband afdekken,?zodat je niet kunt knipperen. Hierdoor geneest het oog niet sneller, maar?het krijgt?wel meer rust en?het kan de?pijn?verzachten.

Heb je?last van oogklachten en draag je lenzen, doe deze dan pas weer in als je oogklachten over zijn. Gebruik?dan nieuwe lenzen. Als je harde lenzen draagt, maak deze dan eerst goed schoon.

Heb je medicijnen nodig?

Oogklachten kunnen pijnlijk zijn.?Paracetamol is de eerste keuze voor pijnstilling. Houd de dosering aan die op de verpakking staat.?Bij een ernstige oogkneuzing kan je huisarts je met spoed doorverwijzen naar de oogarts.?

Als je een hoornvliesbeschadiging hebt door een vuiltje?of?splinter zal de huisarts een antibioticumzalf in je oog doen. Meestal is dat chlooramfenicol-oogzalf. Als je contactlenzen draagt,?krijg je meestal een andere?antibioticumzalf:?ofloxacine. Deze zalf hoeft maar 1 keer gebruikt te worden.?Het kan zijn dat de huisarts je een oogverband geeft. Dit geeft het oog wat rust en voorkomt dat je in je oog gaat wrijven. Het zorgt niet voor een snellere genezing.

Bij lichte oogklachten door een bijtende stof kan de huisarts je een verzachtende oogzalf of oogdruppels voorschrijven. Bij mogelijk ernstige klachten zal de huisarts je met spoed doorverwijzen naar de oogarts.

Als de huisarts je oog onderzoekt, kan hij of zij het?oog eerst verdoven met verdovende oogdruppels (oxybuproca?ne).?Met een?speciale?oranje vloeistof kan de huisarts vervolgens onderzoeken of het hoornvlies beschadigd is.

De huisarts kan?besluiten je de verdovende?druppels mee?te geven?om de pijn te verminderen.?Bijvoorbeeld?bij oogklachten door fel licht.?Deze druppels mag je tot uiterlijk 12 uur na het bezoek aan je huisarts gebruiken.?Het is belangrijk dat je?niet?in je?ogen wrijft?als je oog?is?verdoofd. Je kunt?je oog?dan?beschadigen.?

Bel je huisarts als je bij een?verwonding aan je?oog?deze klachten of situaties hebt:

• Veel pijn aan of rond je oog.
• Misselijkheid?en/of overgeven.
• Niet tegen licht kunnen.
• Minder goed zien (vervormd of wazig).
• Zwarte vlekken?zien.
• Dubbel zien.
• Lichtflitsen zien.
• Niet goed alle kanten op kunnen?kijken.
• Een?pupil die anders van vorm is?of een pupil die groter of kleiner is?dan de ander.
• Een andere stand van?het oog (scheelkijken of uitpuilen).
• Een gescheurd?ooglid.
• Een laagje bloed aan de onderkant van je iris (gekleurde deel).
• Een metaalsplinter in het oog (of vermoeden daarvan). Een vuiltje of splinter voor de pupil of de iris.
• Een vuiltje of splinter op het oogwit die?je zelf niet kunt weghalen.?
• Chloor (bijvoorbeeld bleekmiddel), zuur, kalk of loog (bijvoorbeeld vaatwasmiddel)?in?het?oog.
• Buskruit?in?het?oog.
• Klachten, zoals roodheid en tranen, die een uur?na het spoelen nog?niet weg zijn.?
• Pijn, slecht zien?en/of niet tegen licht kunnen?nadat je bent behandeld voor oogletsel?door?een vuiltje, splinter of roest in je oog.
• Klachten?die?2 dagen na de behandeling nog niet?weg zijn.?

Bel ook met je arts bij twijfel, vragen of zorgen over je klacht. Ook als de klachten erger worden of veranderen, kun je het beste contact met je huisarts opnemen.

Bronnen:

• Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Quin medisch specialisten, medisch onderzoekers en met gebruik van publieke bronnen.?