Pijn in de borsten
Wanneer heb je pijn in de borsten?
Pijn in de borsten is een veelvoorkomende klacht bij vrouwen. Veel vrouwen maken zich ongerust als ze pijn in de borsten voelen. Ze zijn bang dat het veroorzaakt wordt door borstkanker. Gelukkig is dit meestal niet het geval. Pijn in de borsten die door goedaardige veranderingen wordt veroorzaakt, noemen we ook wel ‘mastopathie’. Je kunt hierbij last hebben van gevoeligheid of pijn in één of beide borsten. De pijn kan uitstralen naar de oksel(s). Ook kunnen de borsten gespannen en onregelmatig of knobbelig aanvoelen. Soms komt er heldere, witte of gele afscheiding uit de tepels. We denken dat mastopathie ontstaat door hormoonschommelingen. Daarom zijn deze klachten bij een groot deel van de vrouwen het ergst net voor de menstruatie. Als de menstruatie voorbij is, nemen de klachten weer af. Ook bij zwangerschap, tijdens de overgang of bij het gebruik van de anticonceptiepil kun je meer last krijgen van mastopathie.
Het kan zo zijn dat je naast pijn in de borsten zelf ook een knobbeltje in de borst voelt. Een knobbeltje in de borst kan zowel goedaardig (zoals een cyste of een fibroadenoom) als kwaadaardig zijn. Lees in het artikel ‘Knobbel in de borst’ wat je kunt doen als je een knobbel in de borst voelt. Een andere oorzaak van pijnlijke borsten is een borstontsteking. Een borstontsteking geeft een harde, rode pijnlijke plek in de borst en je kunt er koorts bij hebben. Het zit meestal aan één kant. Je kunt je er ziek van voelen. Borstontsteking komt vooral voor bij vrouwen die borstvoeding geven. Lees in het artikel ‘Borstontsteking’ wat je kunt doen als je een borstontsteking hebt.
Als je last hebt van pijn in de borsten, hangt het vooral van je leeftijd af wat verstandig is om te doen. Als je pijn in beide borsten hebt en je jonger bent dan 50 jaar en je nog niet in de overgang bent, dan mag je 3 maanden afwachten of de klachten vanzelf verdwijnen.
Heb je pijn in één borst, ben je ouder dan 50 jaar of ben je al in de overgang, dan is het verstandig naar de huisarts te gaan. De huisarts zal je klachten uitvragen en lichamelijk onderzoek doen. Na het lichamelijk onderzoek zal de huisarts je vertellen of je kunt afwachten of dat het toch nodig is om verder onderzoek te doen met een echo of een mammografie (röntgenfoto van de borsten). Redenen om verder onderzoek te doen zijn bijvoorbeeld:
· De borsten zijn moeilijk te onderzoeken.
· De huisarts voelt een knobbeltje in de borst en wilt het verder laten onderzoeken.
· Veranderingen aan de tepel: een ingetrokken tepel terwijl dat eerder niet zo was, schilfering of eczeem aan de tepel, bruine of bloederige tepelvloed. Bij vrouwen boven de 50 jaar of vrouwen die in de overgang zijn is tepelvloed met iedere kleur reden voor verder onderzoek, dus ook een heldere of melkachtige kleur.
· Veranderingen aan de huid: rode huid, ingetrokken of hobbelige huid.
· Een opgezette lymfeklier boven of onder het sleutelbeen of in de oksel.
· Je kreeg eerder het advies van de huisarts om af te wachten met je klachten, maar je klachten gaan niet weg.
Wat kun je zelf doen?
Kleding
Zorg dat je het warm genoeg hebt, want kou kan de klachten van pijnlijke borsten erger maken. Zorg ook voor een goed steunende beha, het liefst zonder beugels. Een sportbeha kan bijvoorbeeld prettiger zijn dan een normale beha.
Warmte of kou
De meeste vrouwen merken dat pijnlijke borsten erger worden door kou. Een warme douche of een kruik kan dan helpen. Sommige vrouwen merken juist dat de klachten minder worden door de borsten te koelen. Bijvoorbeeld met een ice-pack of ijsklontjes gewikkeld in een theedoek. Probeer uit wat voor jou het prettigste aanvoelt.
Zelfonderzoek
Je hoeft je eigen borsten niet te onderzoeken als er geen borstkanker in de familie voorkomt en je zelf nooit borstkanker hebt gehad. Het mag natuurlijk wel. Als je je borsten wilt onderzoeken, doe dit dan een week na de menstruatie omdat de borsten dan vaak minder pijnlijk en minder hobbelig zijn.
Heb je medicijnen nodig?
Er bestaan geen medicijnen tegen mastopathie. Als je veel last hebt van pijn kun je natuurlijk wel een pijnstiller gebruiken zoals paracetamol. Houd de dosering aan die op de verpakking staat. Als je andere pijnstillers wilt gebruiken (bijvoorbeeld NSAID’s zoals ibuprofen), overleg hierover dan altijd eerst met je huisarts.
Bel je huisarts als je pijn in de borsten hebt en deze klachten of veranderingen merkt:
· Je merkt veranderingen aan je tepel zoals een ingetrokken tepel, schilfering of eczeem aan de tepel of een bruine of bloederige tepelvloed.
· Je bent een vrouw boven de 50 jaar of je bent in de overgang en hebt tepelvloed (elke kleur).
· Je merkt veranderingen aan de huid zoals een rode, ingetrokken of hobbelige huid.
· Je voelt een opgezette lymfeklier boven of onder het sleutelbeen of in de oksel.
· Je kreeg eerder het advies van je huisarts om een periode af te wachten met je klachten, maar je klachten zijn na deze periode niet over.
· Je hebt last van mastopathie en je denkt dat het door het gebruik van de anticonceptiepil komt.
Voel je een knobbel in de borst of heb je een borstontsteking, lees dan in de artikelen ‘Knobbel in de borst’ en ‘Borstontsteking’ wat je moet doen.
Bel ook met je arts bij twijfel, vragen of zorgen over je klacht. Ook als de klachten erger worden of veranderen, kun je het beste contact met je huisarts opnemen.
Bronnen
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Quin medisch specialisten, medisch onderzoekers en met gebruik van publieke bronnen.