Slechter horen

Wanneer ga je slechter horen?  

Als je slechter hoort, kun je mensen moeilijker verstaan. In een drukke omgeving kan dit nog moeilijker zijn. Harde geluiden kunnen dan ook onaangenaam zijn. Soms heb je ook last van oorsuizen.  

Slechter horen kan heel vervelend zijn. Het kan zorgen voor schaamte of onzekerheid. Je kunt er ook geïrriteerd of moe van worden. In het verkeer kan het zelfs gevaarlijk zijn om minder goed te horen. Het kan zo dus veel gevolgen hebben voor het dagelijkse leven.  

Je gehoor wordt slechter naarmate je ouder wordt. Dit is een normaal proces, het gebeurt bij iedereen. Er zijn ook andere oorzaken voor het slechter worden van je gehoor, zoals verkoudheid, erfelijkheid, beschadiging (door lawaai) of een scheurtje in het trommelvlies.  

Slechter horen door ouderdom (presbyacusis) 

Als we ouder worden, neemt het gehoor langzaam af. Er spelen vaak meerdere dingen mee die ervoor zorgen dat het gehoor minder goed werkt. Het ouder worden van het gehoororgaan en erfelijkheid bijvoorbeeld. Lawaai, oorontstekingen in het verleden en bepaalde medicijnen kunnen ook een negatief effect hebben. Vooral het kunnen horen van hoge tonen wordt slechter en harde geluiden kunnen vervelend zijn. Als je ouderdomsslechthorendheid hebt, kan een hoortoestel een oplossing zijn.  

Verkoudheid 

Als je verkouden bent, kun je soms ook tijdelijk slechter horen. Er loopt een verbinding van de neus-keelholte naar het middenoor, dit is de buis van Eustachius . Deze buis kan verstopt raken. Het voelt dan alsof je oor dicht zit. Het komt veel bij kinderen voor. Het is onschuldig en gaat meestal vanzelf over.  

Ontstekingen 

Een ontsteking van het oor of van de gehoorgang kan er ook voor zorgen dat je slechter hoort. Als kinderen op jonge leeftijd vaak een oorontsteking hebben, kan dit leiden tot een minder goede ontwikkeling van het gehoor. Meestal herstelt dit met het ouder worden.  

Slechthorendheid door lawaai 

Langdurig harde geluiden in je omgeving kunnen je gehoor beschadigen. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren op het werk, als je met machines of motoren werkt, maar ook bij concerten of bezoek van discotheken, of het luisteren van te harde muziek met oortelefoons. Deze schade is op den duur niet te herstellen. Het is dus belangrijk om gehoorbescherming te dragen en muziek niet te hard via een koptelefoon te luisteren. 

Oorsmeer 

Iedereen heeft oorsmeer. Oorsmeer is er om het oor te beschermen. Sommige mensen maken meer oorsmeer aan dan anderen. Slechter horen door oorsmeer kan alleen als het oorsmeer de hele gehoorgang blokkeert. Je kunt dan je oren laten uitspuiten bij de huisarts. Ook een KNO-arts kan het oorsmeer verwijderen.  

Otosclerose 

Bij sommige mensen kunnen de gehoorbeentjes in het binnenoor verkalken. Daardoor kunnen ze niet goed bewegen. Het geluid wordt dan minder goed doorgegeven aan het gehoororgaan. Deze verkalking wordt otosclerose genoemd. Het hoeft geen klachten te geven, maar sommige mensen kunnen hierdoor slechter horen. Je kunt ook wat duizelig zijn of oorsuizen hebben. Otosclerose kan al vanaf 20-jarige leeftijd beginnen en kan erfelijk zijn. Soms kan een operatie een oplossing zijn.  

Gat of scheur in het trommelvlies 

Slechter horen kan ook komen doordat er een gat in het trommelvlies is gekomen. Dit kun je bijvoorbeeld zelf per ongeluk doen door met een wattenstokje je oor schoon te maken. Het gat kan ook ontstaan na een ontsteking van het middenoor. Ook gebeurt het heel soms bij duiken of vliegen, omdat de luchtdruk dan plotseling verandert. Het gat in het trommelvlies kan uit zichzelf weer dicht groeien. Dan herstelt het gehoor ook vaak vanzelf.  

Cholesteatoom 

Een cholesteatoom is een ophoping van huidcellen en oorsmeer in het middenoor. Het ontstaat doordat het trommelvlies is ingetrokken waardoor het oor de viezigheid niet meer kan afvoeren. Er ontstaat ontsteking en in de loop der tijd raakt het gehoororgaan beschadigd. Dit leidt tot gehoorverlies. Een cholesteatoom wordt behandeld met een operatie. 

Aangeboren aandoeningen en slecht gehoor bij kinderen 

Sommige mensen worden geboren met een slechter gehoor. Dit kan voorkomen bij bepaalde syndromen, zoals neurofibromatose, het syndroom van Down en het syndroom van Alport. Ook bepaalde infecties tijdens de zwangerschap, de geboorte of kort daarna kunnen zorgen voor een slechter gehoor bij jonge kinderen. Jeugdzorg doet kort na de geboorte standaard een gehooronderzoek. Als het nodig is, wordt je baby doorverwezen naar een gehoorcentrum voor verder onderzoek. Soms wordt het slechte gehoor pas later in de groei duidelijk. Ga bij zorgen of twijfel naar je huisarts.  

Wat kun je zelf doen?  

Gehoorschade kun je voorkomen of beperken door een paar maatregelen te treffen.  

• Je gehoor beschermen. 

Draag oordopjes bij concerten of andere plekken waar luide muziek of lawaai is. Draag gehoorbescherming op je werk als je daar te maken hebt met veel lawaai. Praat hierover met je leidinggevende of maak een afspraak met de bedrijfsarts. 

Beperk het volume als je muziek luistert, zeker als je oortjes of een koptelefoon gebruikt. 

• Je gehoor laten testen. 

Als je twijfelt over je gehoor of je denkt een hoortoestel nodig te hebben, ga dan naar je huisarts of een audicien. Vanaf 67 jaar heb je daarvoor geen verwijzing nodig.  

• Geen wattenstaafjes gebruiken. 

Probeer je oren niet zelf schoon te maken. Oorsmeer verwijderen is niet nodig: het oor houdt zichzelf schoon. Als je denkt dat je gehoorgang verstopt zit, kun je je oor bij de huisarts laten uitspuiten.  

• Je omgeving informeren. 

Bespreek het met de mensen in je omgeving als je slechter hoort. Zo kunnen anderen er  

rekening mee houden.  

Heb je medicijnen nodig?  

Er zijn meestal geen medicijnen om gehoorverlies te verminderen. Als de onderliggende oorzaak een ontsteking van de gehoorgang is, dan kan je huisarts in sommige gevallen oordruppels voorschrijven. Bij slechter horen door een neusverkoudheid kunnen zoute neusdruppels helpen.  

Bel je huisarts als je deze klachten of vragen hebt: 

• Twijfel over het gehoor van je kind. Bij kinderen ouder dan 6 jaar kan de huisarts een gehoortest doen. De huisarts kan ook verwijzen naar een gehoorcentrum.  
• Twijfel over je eigen gehoor. 
• Gehoorverlies dat in korte tijd is gekomen of snel erger wordt. 
• Naast gehoorverlies ook klachten van oorsuizen (in hetzelfde oor), duizeligheid en/of evenwichtsproblemen. 
• Je denkt dat oorsmeer de oorzaak is van het minder goed horen en je de oren wil laten uitspuiten.  

Bel ook met je arts bij twijfel, vragen of zorgen over je klacht. Ook als de klachten erger worden of veranderen, kun je het beste contact met je huisarts opnemen. 

Bronnen 

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Quin medisch specialisten, medisch onderzoekers en met gebruik van publieke bronnen.