Verwonding aan de borstkas

Wanneer heb je een verwonding aan de borstkas? 

Bij een ongeluk kun je schade oplopen aan de borstkas. Bijvoorbeeld bij een verkeersongeluk met hoge snelheid of een val (van hoogte). Ook kan de verwonding expres zijn toegebracht. Zoals bij een schot- of steekwond. De huid, de ribben, het borstbeen, de spieren, bloedvaten en de longen kunnen beschadigd raken. Soms is ook het borstbeen, de slokdarm of het sleutelbeen aangedaan.  

Een borstkasverwonding kan leiden tot problemen met de ademhaling en de bloedsomloop. Daardoor kan een levensbedreigende situatie ontstaan. Wanneer er zich bijvoorbeeld bloed verzamelt tussen de long en de borstkaswand, kunnen de longen zich niet meer goed vullen met lucht. Als bloed zich rondom het hart verzamelt, kan het hart minder goed pompen en zelfs een scheurtje krijgen. Bij een ongeluk met een ernstige borstkasverwonding is dus direct medische hulp nodig.  

Bel 112 als er sprake is van een verwonding aan de borstkas door een ongeluk, waarbij het slachtoffer: 

• Kortademig, verward, suf, blauw of koud wordt. 
• Bloed ophoest. 
• Er een open wond aan de borstkas of op een andere plek is.  

Veel voorkomende verwondingen aan de borstkas bij een ongeluk zijn: 

• Kneuzing van de ribben.  

Bij gekneusde ribben is niet de rib zelf, maar het weefsel eromheen gekneusd. Klachten hierbij zijn pijn bij bewegingen van de borstkas, zoals ademhalen, lachen en niezen. Ook kan er een zwelling zijn, soms is er een bloeduitstorting te zien. Vaak ga je oppervlakkig ademhalen door de pijn. Een kneuzing kan geen kwaad en geneest vanzelf.  

• Breuk van de ribben.  

Een breuk van de ribben geeft dezelfde klachten als een kneuzing. Daardoor is het vaak lastig te zeggen of het gaat om een breuk of een kneuzing. Bij een gebroken rib kan de borstkas er anders uitzien. De rib kan bijvoorbeeld scheef staan of kraken als je erop duwt. Er moet dan meestal een röntgenfoto gemaakt worden. In principe genezen gebroken of gekneusde ribben vanzelf. Wel kan het lang pijn blijven doen. Heel soms kun je een klaplong krijgen door een gebroken rib. Dan kun je het benauwd krijgen (kortademig).  

• Klaplong.  

Bij een klaplong komt er door een klap of val met grote impact lucht (en/of bloed) tussen de vliezen van de borstkaswand en de long. Er kan een klein deel van de long inklappen, maar ook een hele long. Klachten zijn plotselinge scherpe pijn op de borst, kortademigheid en een snelle ademhaling. Een klaplong kan gevaarlijk zijn bijvoorbeeld als het voorkomt aan beide kanten, je een chronische longaandoening hebt of er een open borstwond is. Door een klaplong kan de druk in de borstkas te veel stijgen. Soms moet er dan een buisje of slangetje tussen de ribben geplaatst worden om de lucht of het bloed af te voeren. Als het gaat om een klein deel van de long, hoeft het vaak niet behandeld te worden.  

Wat kun je zelf doen? 

Bij een gebroken of gekneusde rib kun je de plaats van de kneuzing of de breuk koelen om pijn en zwelling tegen te gaan. 

Probeer een aantal keer per uur ook een diepere in- en uitademing te doen. Gebruik zo nodig pijnstillers om dit te kunnen doen. Adem goed door en onderdruk het niet als je moet hoesten. Zo kun je voorkomen dat je een longontsteking krijgt. Zorg voor voldoende beweging. Dit is juist goed voor je lichaam, maar let er wel op dat je niets forceert en dat je goed naar je lichaam luistert. Vermijd zwaar tillen de eerste periode. 

Heb je medicijnen nodig?  

Bij erge pijn kun je paracetamol innemen. Houd de dosering aan die op de verpakking staat.  

Als je andere pijnstillers wilt gebruiken (bijvoorbeeld NSAID’s zoals ibuprofen), overleg hierover dan altijd eerst met je huisarts. 

Bel je huisarts als je een verwonding  hebt aan de borstkas na een ongeluk, met deze klachten of situaties: 

• Vermoeden van meerdere gebroken ribben. 
• Een gebroken of gekneusde rib, waarbij de pijn niet afneemt na een paar weken. 
• Een gebroken of gekneusde rib, met koorts en ophoesten van groen slijm. 
• Een gebroken rib, met benauwdheid en/of buikpijn.  

Bel ook met je arts bij twijfel, vragen of zorgen over je klacht. Ook als de klachten erger worden of veranderen, kun je het beste contact met je huisarts opnemen. 

Bronnen 

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Quin medisch specialisten, medisch onderzoekers en met gebruik van publieke bronnen.