Verwonding aan de rug

Wanneer heb je een verwonding aan de rug? 

Een verwonding aan de rug, ook wel schade aan de rug, kan ontstaan door een ongeluk. Bijvoorbeeld een verkeersongeluk, een ongeluk bij het sporten of een val van hoogte. Hierbij kan er schade ontstaan aan de wervelkolom.  

De wervelkolom is opgebouwd uit wervels. Hij loopt van net onder de schedel tot en met het stuitje. De wervelkolom draagt het lichaam en maakt bewegen mogelijk. De wervels zijn onderling verbonden door bandjes. Door de wervels loopt een kanaal met daarin het ruggenmerg. Door het ruggenmerg lopen zenuwen, die met de hersenen in verbinding staan. De zenuwen sturen spieren aan en geven informatie door van de zintuigen.  

Door een ongeluk kan schade ontstaan aan de wervels, de gewrichtsbandjes en/of het ruggenmerg. 

Bel direct 112 bij een ongeluk: 

• Met hoge snelheid, zoals een auto-ongeluk.  
• Waarbij het slachtoffer armen of benen niet voelt of kan bewegen. 
• Waarbij het slachtoffer moeizaam ademt. 

Voorbeelden van verwondingen aan de rug: 

• Wervelbreuk 

Bij een wervelbreuk heb je meestal pijn in de rug op de plek van de gebroken wervel. De arts zal eerst een röntgenfoto en eventueel een CT- of MRI-scan maken, om vast te stellen wat voor breuk het is. Een wervelbreuk kan stabiel of instabiel zijn. Bij een instabiele breuk kan het ruggenmerg beschadigd raken. Stabiele breuken worden meestal niet geopereerd, instabiele breuken vaak wel.  

• Schade aan de banden 

Door een ongeluk kan er schade aan de bandjes van de wervelkolom ontstaan. Hierdoor kunnen wervels verschuiven. Dit kan samen gaan met spierspasmen. Ook kunnen er zenuwen bekneld raken door het verschuiven van wervels. In het laatste geval is het soms nodig om te opereren.  

• Ruggenmergletsel 

Het ruggenmerg kan verdrukt worden door een gebroken wervel(fragment), een verschoven wervel, een bloeding of een zwelling die ontstaat door schade in de buurt. Dan kan er een dwarslaesie optreden. Klachten zijn krachtsverlies of zelfs verlamming van armen en benen, tintelingen of verlies van gevoel in armen, benen of romp en verlies van controle over de blaas en ontlasting (plassen en poepen). In welk gebied spieren en het gevoel uitvallen, is afhankelijk van hoe hoog de schade zit. Zo kan schade hoog in de wervelkolom erg gevaarlijk zijn, want daar zitten de zenuwen die de spieren van de ademhaling aansturen.  

Wat kun je zelf doen? 

Het is belangrijk om iemand na een ongeluk waarbij er mogelijk wervelschade is, niet te bewegen. Hierdoor kan meer schade ontstaan. Bel direct 112 of laat iemand anders dit doen. Houd eventueel het hoofd van het slachtoffer vast in dezelfde positie als waarin het ligt.  

Heb je medicijnen nodig?  

Sommige wervelbreuken worden niet geopereerd, maar geven wel klachten. De arts zal bespreken welke pijnstilling je kunt nemen. Bij erge pijn kun je paracetamol innemen. Houd de dosering aan die op de verpakking staat.  

Bel je huisarts als je een verwonding aan de rug hebt met deze klachten of situaties: 

• Bij een val hard op de rug terechtgekomen. 
• Bij een val van hoogte hard op de voeten terechtgekomen. 
• Gevoelsverlies of tintelingen in armen of benen.  
• Hevige pijn in de rug. 

Bel ook met je arts bij twijfel, vragen of zorgen over je klacht. Ook als de klachten erger worden of veranderen, kun je het beste contact met je huisarts opnemen. 

Bronnen 

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Quin medisch specialisten, medisch onderzoekers en met gebruik van publieke bronnen.