Verzakkingsgevoel

Wanneer heb je een verzakkingsgevoel?

Vrouwen kunnen een verzakking krijgen. Bij een verzakking glijden de organen in het bekken naar beneden, door de vagina en door de bekkenbodemspieren. Je kunt een verzakking voelen of zien doordat er iets uit de vagina steekt. Je kunt bij een verzakking het gevoel hebben dat je vagina vol zit; soms voelt het alsof je op een bal zit. Deze klachten worden vaak erger in de loop van de dag.

In je bekken liggen de blaas, de baarmoeder en het onderste deel van je darm (endeldarm). De bekkenbodemspieren ondersteunen deze organen en houden ze op hun plaats. Maar soms kunnen deze organen door de vagina naar beneden en naar buiten zakken. Dit kan komen doordat de bekkenbodemspieren verslappen. Dat kan het gevolg zijn van bijvoorbeeld een bevalling, zwangerschap, de overgang of ouder worden. Een andere oorzaak voor een verzakking is een hoge druk in de buik, waardoor de organen naar buiten worden geduwd. Een hoge buikdruk heb je bij overgewicht, zwaar lichamelijk werk, langdurig hoesten of hard persen tijdens het poepen.

Er zijn verschillende soorten verzakkingen. Het is mogelijk dat je meer dan één soort verzakking tegelijk hebt.

·      Voorwandverzakking.

Aan de voorkant van de vagina ligt de blaas. Als de blaas samen met de voorwand van de vagina verzakt, heet dit een voorwandverzakking.

·      Achterwandverzakking.

Aan de achterkant van de vagina ligt de endeldarm. Als de endeldarm samen met de achterwand van de vagina verzakt heet dit een achterwandverzakking. Soms is ook de dunne darm verzakt.

·      Baarmoederverzakking.

Als de banden die de baarmoeder op de plek houden verslappen, kan de baarmoeder naar beneden zakken en soms naar buiten komen. Dit heet een baarmoederverzakking.

·      Verzakking van de vaginatop.

Sommige vrouwen hebben eerder een operatie gehad waarbij de baarmoeder is verwijderd. Bij deze vrouwen kan soms de top van de vagina samen met de dunne darm verzakken. De vagina keert zich dan binnenstebuiten. 

Als je geen klachten hebt, hoef je niet naar de huisarts met een verzakking. Een verzakking is niet gevaarlijk. Het kan wel vervelende klachten geven, waar je in het dagelijkse leven last van kunt hebben.

Naast een verzakkingsgevoel of een zichtbare uitstulping uit de vagina, kun je ook andere klachten hebben. Dit is afhankelijk van welke soort verzakking je hebt. Bij een voorwandverzakking komen plasklachten voor. Bijvoorbeeld moeilijk de urine op kunnen houden, ongewild urine verliezen, niet goed uit kunnen plassen en blaasontstekingen. Bij een achterwandverzakking zien we meer ontlastingsklachten: moeilijk kunnen poepen, of het gevoel dat er nog iets achterblijft na het poepen. Een baarmoederverzakking kan een zeurderig gevoel of pijn in de onderbuik of lage rug geven. Bij alle soorten verzakking kunnen seksuele klachten optreden. Je hebt bijvoorbeeld het gevoel dat er iets in de weg zit waardoor de penis de vagina niet in kan. Of schaamte tijdens seks door de zichtbare verzakking. Ook ongemakkelijk zitten en fietsen zijn klachten die bij een verzakking voorkomen.

Wat kun je zelf doen?

Als een verzakking komt door ouder worden, een zwangerschap of de menopauze kun je er niets tegen doen. Heb je een verzakking, dan kun je er wel voor zorgen dat het niet erger wordt.

·       Op je gewicht letten.

Probeer af te vallen als je te zwaar bent.

·      De druk op de buik beperken.

Doe geen lichamelijk werk dat te zwaar voor je is. Til bijvoorbeeld geen heel zware dingen.

·      Gezond toiletgedrag aanleren.

Zorg ervoor dat je niet hard hoeft te persen bij het poepen, door je ontlasting dun te houden. Beweeg genoeg (minstens een halfuur per dag), drink 1,5 tot 2 liter per dag en eet voldoende vezels. Vezels zitten vooral in volkoren brood, groente en fruit. Leer je zelf gezond toiletgedrag aan. Het is belangrijk dat je je bekkenbodem goed ontspant tijdens je toiletbezoek. Neem daarom de tijd als je naar het toilet gaat. Wacht niet te lang als je moet poepen: gewoon gaan als je moet.

·      Bekkenbodemspieroefeningen doen.

Een bekkenbodemfysiotherapeut kan je oefeningen aanleren die je thuis kunt doen om je bekkenbodemspieren sterker te maken. Voor een bekkenbodemfysiotherapeut heb je vaak een verwijzing van de huisarts nodig.

Heb je medicijnen nodig?

Voor een verzakking heb je geen medicijnen nodig. Er bestaan geen medicijnen die een verzakking beter maken. Het zou wel kunnen dat de huisarts je medicijnen voorschrijft om sommige klachten van een verzakking te behandelen of te verlichten. Bijvoorbeeld antibiotica bij een blaasontsteking, zakjes om de ontlasting dun te houden zodat poepen makkelijker gaat of paracetamol tegen pijn in de onderbuik of lage rug.

De huisarts kan ook een ringpessarium inbrengen. Dit is een zachte ring die diep in de vagina wordt geplaatst. De ring geeft stevigheid, waardoor de organen op hun plaats worden gehouden.

Bel de huisarts als je naast een verzakking deze klachten hebt:

·      Problemen bij het plassen.

·      Vaak moeten plassen terwijl er dan weinig urine komt.

·      Een branderig gevoel bij het plassen.

·      Moeilijk kunnen (uit)poepen.

·      Vaak terugkerende zeurderige pijn in onderbuik en/of onderrug.

·      Moeite hebben met seks.

·      Pijn bij zitten en/of fietsen.

Bel ook met je arts bij twijfel, vragen of zorgen over je klacht. Ook als de klachten erger worden of veranderen, kun je het beste contact met je huisarts opnemen.

Bronnen

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Quin medisch specialisten, medisch onderzoekers en met gebruik van publieke bronnen.